Ο Δημοσιογράφος - Δημοσκόπος κ. Ι. Πρετεντέρης...

Απάντηση του Γιάννη Μαυρή Προέδρου και Δ/Συμβούλου της Public Issue http://www.publicissue.gr/ . Με το σημείωμά του στο Βήμα, υπό το συκοφα...

Απάντηση του Γιάννη Μαυρή
Προέδρου και Δ/Συμβούλου της Public Issue
http://www.publicissue.gr/
.
Με το σημείωμά του στο Βήμα, υπό το συκοφαντικό τίτλο: «Οι …συνωμότες!» (10/6/09), ο κ. Πρετεντέρης αναφέρεται με απαξιωτικό τρόπο στην εκτίμηση Απριλίου, του μηνιαίου Πολιτικού Βαρόμετρου της Public Issue. Μόνος του εκτίθεται ανεπανόρθωτα, διαστρεβλώνοντας σκόπιμα και απροκάλυπτα την πραγματικότητα. Η υπεροψία του και οι εξυπνακισμοί δεν μας αφορούν. Οι χονδροειδείς του ανακρίβειες, όμως, δεν μπορούν να μείνουν αναπάντητες:
Διαστρεβλώσεις.
Πρόκειται για εκτίμηση εκλογικής επιρροής, τη δεδομένη χρονική στιγμή, όχι εκτίμηση του τελικού «εκλογικού αποτελέσματος». Η διαφορά είναι μεγάλη και το γνωρίζει. Ωστόσο, είτε από άγνοια, είτε από πρόθεση τη συσκοτίζει.
Η εκτίμηση του περασμένου Απριλίου αφορούσε τις βουλευτικές εκλογές και όχι τις ευρωεκλογές! Αποσιωπά, δηλαδή, το γεγονός ότι πρόκειται για το τακτικό πολιτικό βαρόμετρο της PI, το οποίο δημοσιεύεται ανελλιπώς, τη δεύτερη εβδομάδα κάθε μήνα, από το 2004 και του οποίου, μάλιστα, είναι και τακτικός παραλήπτης!
Στο Βαρόμετρο Απριλίου, εκτιμούσαμε, πράγματι, ότι η διαφορά ΠΑΣΟΚ-ΝΔ -αυτονόητα σε περίπτωση εθνικών εκλογών τον Απρίλιο- θα ήταν 7,5%. Σε σύγκριση με τον προηγούμενο Μάρτιο (40%-35%, βλέπε Βαρόμετρο Μαρτίου), η διαφορά των δύο κομμάτων είχε τώρα διευρυνθεί (από 5% προηγουμένως). Υπενθυμίζουμε, ότι η μέτρηση του Απριλίου πραγματοποιήθηκε κατά την περίοδο της κορύφωσης της υπόθεσης Παυλίδη (στις 6/4/2009 έγινε στη Βουλή η συζήτηση για τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής). Συνεπώς, το αποτέλεσμά της κατέγραφε, σε μεγάλο βαθμό, την επίδραση αυτής της υπόθεσης στην εκλογική επιρροή των κομμάτων, ουσιαστικά την περαιτέρω, λόγω συγκυρίας, επιδείνωση της εικόνας της Κυβέρνησης.
Ωστόσο, το ακριβώς επόμενο τακτικό Βαρόμετρο Μαΐου (δημοσιεύθηκε στις 10/5, ακριβώς ένα μήνα μετά), ο δημοσιογράφος-δημοσκόπος έκρινε σκόπιμο, απλώς…, να το αγνοήσει! Αποσιωπά εσκεμμένα, την τελευταία εκτίμηση του Μαΐου, η οποία έδινε στο ΠΑΣΟΚ 40,5% και...
στη ΝΔ 35%, μείωνε, δηλαδή, τη διαφορά των δύο κομμάτων σε 5,5%. Η σμίκρυνση της διαφοράς μεταξύ των δύο κομμάτων που ακολούθησε μετά το Πάσχα επισημάνθηκε και εξηγήθηκε στην παρουσίαση του Βαρόμετρου. Αυτή ήταν η εκτιμώμενη βουλευτική επιρροή των δύο κομμάτων και η μεταξύ τους διαφορά, στην αφετηρία της προεκλογικής περιόδου των φετινών Ευρωεκλογών.
Σχετικά με την εκτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος.
Στον κ. Πρετεντέρη (και σε αρκετούς άλλους), δεν αρέσει η «εκτίμηση εκλογικής επιρροής» που έχουμε καθιερώσει και δίνουμε από το 2004 τακτικά στη δημοσιότητα. Απολύτως σίγουρος ότι κατέχει (και αυτό) το αντικείμενο, μίλησε επανειλημμένα και απαξιωτικά, για «μαντεψιές». Βέβαια, όταν οι «μαντεψιές» μας τον συνέφεραν πολιτικά, δεν δίστασε καθόλου να τις χρησιμοποιήσει επανειλημμένα (βλέπε, ενδεικτικά, πχ. τις αναφορές του στις 22/1/08, 25/3/08, 11/6/08). Αν και η μεθοδολογία που ακολουθούμε για την εκτίμηση, είναι αποτέλεσμα επίπονης και μακροχρόνιας επιστημονικής προσπάθειας, προφανώς, δεν μπήκε ποτέ στον κόπο να την κοιτάξει. Λυπούμαστε, ειλικρινά, που δεν αρέσει στον κ.Πρετεντέρη. Όσο, όμως, η μέθοδός μας συνεχίζει να επαληθεύεται και μάλιστα στο έπακρο, όπως έχει αποδειχθεί το 2004, και το 2007, θα εξακολουθούμε να τη χρησιμοποιούμε και να τη βελτιώνουμε.
Δεν ξέρουμε σε τι μεθόδους στηρίζεται ο πολυπράγμων κ.Πρετεντέρης, αλλά είναι σίγουρο ότι δεν φημίζεται για τις πετυχημένες εκτιμήσεις του. Μήπως δεν είναι εκείνος που το 2004 και το 2007 έκανε «ντέρμπι», εκλογές που κρίθηκαν με 5% και 4% διαφορά, αντιστοίχως; Για να σταχυολογήσουμε μόνο από το 2007, δεν έγραφε στις 1/4/07 ότι: «αυτό που πριν από έναν μήνα έδειχνε για περίπατο, τώρα αρχίζει να μοιάζει με ντέρμπι»; Στις 28/8/07, ότι: «πλανιέται και η υποψία ότι η ΝΔ αρχίζει να χάνει τις εκλογές» και μόλις δύο εβδομάδες πριν τις εκλογές, στις 30/8/07, ότι: «η ΝΔ έχει αρχίσει να χάνει τις εκλογές και απομένει να δούμε αν το ΠΑΣΟΚ θα μπορέσει να τις κερδίσει»; Ακόμη και στις 2/9/07, δηλαδή λίγες ημέρες πριν τις εκλογές, αναρωτιόταν «αν θα βγάλουν κυβέρνηση οι εκλογές», διότι: «αυτό το 41,5%-42% δεν μοιάζει σήμερα αυτονόητο για καμία από τις δύο μεγάλες παρατάξεις». Μήπως τελικά μόνο οι δικές του «εκτιμήσεις» αποδείχτηκαν «επισφαλείς και εκτός πραγματικότητας»;
Η άποψη ότι η εκτίμηση εκλογικού αποτελέσματος είναι επισφαλής και δεν συνηθίζεται διεθνώς είναι τουλάχιστον αστεία. Αντίθετα, σχεδόν το σύνολο των εταιριών δημοσκοπήσεων, καθώς και πολλοί καταξιωμένοι ακαδημαϊκοί και πανεπιστημιακά ιδρύματα πραγματοποιούν στην Αμερική και στην Ευρώπη προβλέψεις του αποτελέσματος των εκάστοτε εκλογών (πιθανότατα και αυτοί χωρίς την άδεια του κ.Πρετεντέρη).
Εκτιμήσεις και γαργάρες στις Ευρωεκλογές
Γράφει, σχετικά με τις Ευρωεκλογές: «γελάω, για παράδειγμα, όταν γνωστές εταιρείες έκαναν γαργάρα από την Κυριακή και μετά διάφορες αστείες «προγνώσεις ψήφου», τις οποίες παρουσίαζαν το τελευταίο διάστημα με βαρυσήμαντο ύφος προφήτη και μάντη ταυτοχρόνως». Για να μιλάει έτσι, προφανώς -τώρα ως δημοσιογράφος- νοιώθει επιβεβαιωμένος από τις δικές του εκτιμήσεις για τις Ευρωεκλογές. Προφανώς έχει ξεχάσει τι έλεγε και νομίζει ότι και οι υπόλοιποι κάνουμε το ίδιο. Όμως στις 29/1/09 έγραφε: «Το ματσάκι έγινε ντέρμπι. Και το ΠΑΣΟΚ είναι υποχρεωμένο να παλέψει με νύχια και με δόντια τις εκλογές, αν θέλει να τις κερδίσει», ενώ στις 17/3/09 σχολιάζοντας δημοσκοπήσεις για τις Ευρωεκλογές υποστήριξε ότι: «Τέτοιες δημοσκοπικές διαφορές [2-2,5 μονάδες] υπέρ του δεύτερου κόμματος των προηγούμενων εκλογών [ΠΑΣΟΚ] δεν διασφαλίζουν στην κάλπη όχι την αυτοδυναμία, αλλά ούτε καν την πρωτιά». Σημειώνω, σε αντιπαράθεση με τους ευσεβείς πόθους του δημοσιογράφου-δημοσκόπου, ότι στους ίδιους μήνες, η εκτίμηση εκλογικής επιρροής της Public Issue ήταν στο Βαρόμετρο Φεβρουαρίου, 38,5%-34%, υπέρ του ΠΑΣΟΚ (διαφορά 4,5%) και στο Βαρόμετρο Μαρτίου (40%-35%, διαφορά 5%).
Την Παρασκευή 5/6/09, παρουσιάζοντας στην εκπομπή του την τελευταία δημοσκόπηση (σε δείγμα 3.200 ατόμων), δίνει ταυτοχρόνως δύο «εκτιμήσεις» πρόθεσης ψήφου: α) στο σύνολο των ερωτηθέντων του δείγματος και β) στους βέβαιους ότι θα ψηφίσουν (Mega TV, 5/6/2009). Με βάση την πρώτη, το ΠΑΣΟΚ προηγείτο της ΝΔ με 30,3%, έναντι 26,2%, δηλαδή με διαφορά 4,1%. Στην ίδια εκτίμηση, μάλιστα η αδιευκρίνιστη ψήφος ανερχόταν στο 15.9%. Στη δεύτερη εκτίμηση, επί των βεβαίων, το ΠΑΣΟΚ προηγείτο της ΝΔ με 36,1%, έναντι 31,5%, δηλαδή με διαφορά 4,6% και αδιευκρίνιστη ψήφο 6,7%. Οι δύο εκτιμήσεις παρουσιάσθηκαν ισοδύναμα, χωρίς να προκρίνεται καμιά από τις δύο. Έτσι, ο δημοσιογράφος-δημοσκόπος ήταν εξασφαλισμένος για όλα τα εκλογικά ενδεχόμενα. Μετεκλογικά, εντούτοις, για να αποδείξει ότι «κάρφωσε» το αποτέλεσμα (προφανώς καλύτερα από τους «συνωμότες» δημοσκόπους του συρμού), όχι μόνον αποσιωπά την μία εκ των δύο δημοσκοπικών εκτιμήσεων, αλλά και συγκρίνει εσφαλμένα την πραγματική διαφορά στο εκλογικό αποτέλεσμα (4,4%), με μια διαφορά στην πρόθεσης ψήφου (εννοείται στη 2η εκδοχή της), παρότι αυτή περιλάμβανε και την αδιευκρίνιστη ψήφο. Φυσικά, η à la carte επιλογή αποτελεσμάτων, δεν αποτελεί το καλύτερο παράδειγμα δημοσιογραφικής και δημοσκοπικής δεοντολογίας, για την παρουσίαση των δημοσκοπήσεων.
Μετά από αυτά, αποτελεί απλώς πταίσμα, πως, επίσης εσκεμμένα, αποσιωπά εντελώς και την εκτίμησή μας για τις Ευρωεκλογές, η οποία δημοσιοποιήθηκε στις 4/5/09 και έδινε στο ΠΑΣΟΚ 37% και στη ΝΔ 32% (διαφορά 5%), καθώς και την αναθεώρησή της, η οποία δημοσιοποιήθηκε στις 5/5/09 και έδινε στο ΠΑΣΟΚ 38% και στη ΝΔ 32,5% (διαφορά 5,5%). Ευρωεκλογές και Βουλευτικές
Επί της ουσίας, το εκλογικό αποτέλεσμα της 7ης Ιουνίου (36,6%-32,2%) επιβεβαιώνει την εκτίμηση που κάνει η Public Issue για την βουλευτική εκλογική επιρροή των δύο μεγάλων κομμάτων, τον Μάιο του 2009 (40,5%-35%). Η σχέση βουλευτικής επιρροής και ευρωεκλογικής επιρροής των κομμάτων μπορεί να μελετηθεί με πολλούς τρόπους και έχει αποτελέσει αντικείμενο έρευνας στη διεθνή βιβλιογραφία (χωρίς την άδεια του κ.Πρετεντέρη). Η παραπάνω σχέση μπορεί να διαπιστωθεί και με ένα πολύ απλό τρόπο: τη σύγκριση της εκλογικής επιρροής των δύο κομμάτων στις δύο περιπτώσεις, στις οποίες οι βουλευτικές εκλογές και οι ευρωεκλογές πραγματοποιήθηκαν ταυτόχρονα, το 1981 και το 1989. Από την απλή παρατήρηση των αποτελεσμάτων προκύπτει, ότι η εκλογική επιρροή του ΠΑΣΟΚ είναι στις βουλευτικές, κατά μέσο όρο, 5,5%, υψηλότερη από την αντίστοιχη επιρροή του στις ευρωεκλογές, ενώ η αντίστοιχη της ΝΔ 4,5%.
Ο ίδιος ο δημοσιογράφος-δημοσκόπος γνωρίζει πολύ καλά τη διαφορά. βουλευτικών/ευρωεκλογών. Πχ. στις 17/3/09, σχολίαζε στη στήλη του: «Για ενδεχόμενες βουλευτικές εκλογές το ΠαΣοΚ έχει ένα σταθερό δημοσκοπικό προβάδισμα 3-4 μονάδων με απόκλιση δεκαδικών. Για τις ευρωεκλογές, το ίδιο προβάδισμα είναι 2-2,5 μονάδες». Προς τι λοιπόν οι φωνασκίες του; Τώρα που η διαφορά στις Ευρωεκλογές αποδείχθηκε 4,4%, πόση μπορεί να είναι άραγε η διαφορά σε ενδεχόμενες Βουλευτικές;
Το πάθος του κ. Πρετεντέρη για τις δημοσκοπήσεις είναι γνωστό και μεγάλο. Ίσως, μάλιστα, μπορεί να συγκριθεί και με το άλλο του, εκείνο για το ποδόσφαιρο. Ως γνήσιος ποδοσφαιρόφιλος, γνωρίζει τις βλαβερές συνέπειες του φαινομένου του χουλιγκανισμού στον αθλητισμό και στην πολιτική. Ας βοηθήσει, τουλάχιστον, να αποτραπεί η επέκτασή του και στις δημοσκοπήσεις.